Tom Waakop Reijers

Tom Waakop Reijers is een succesvol beeldhouwer. Ruim 25 jaar volg ik zijn werk en heb in die periode diverse malen kunnen constateren dat een brede groep mensen door zijn werk wordt geraakt. Ook mensen die niet zo makkelijk met hedendaagse kunst omgaan waarderen zijn beelden. Tussen zijn werk en het publiek is de voor hedendaagse kunst bijna spreekwoordelijke kloof nauwelijks of niet aanwezig. Het werk van Waakop wordt door velen geapprecieerd, overigens zonder dat hij daar speciaal zijn best voor doet. Die waardering voor zijn werk, de vanzelfsprekendheid van zijn succes, kan ik illustreren aan de hand van twee voorbeelden die ik van nabij heb mogen meemaken.

In de jaren zeventig hadden Waakop en ik, samen met een stuk of vijftien andere Rotterdamse beeldende kunstenaars, ons atelier in de oude behangfabriek, Cohen, in de Crooswijksestraat. In Café Vogel tegenover het gebouw dronken we 's ochtends koffie en werd er 's middags gebiljart. Jongens waren we van een jaar of dertig. Waakop stond in het Café dat bevolkt werd door buurtgenoten, van ons alle verreweg het hoogst in aanzien als kunstenaar.

Waakop werd vooral om zijn werk bewonderd en om zijn mentaliteit. Hij stond bekend als harde werker zonder kapsones die alles aanpakte en niet te beroerd was ook nog eens een ander te helpen. Men herkende en waardeerde dat, maar door zijn beelden was hij de gevierde man. Als er moest worden ingeleverd voor de BKR volgden de stamgasten van het café van achte rhet raam, pilsje in de hand, nauwkeurig wat voor soort kunst het pand verliet om te worden vervoerd. Over het algemeen konden deze werken rekenen op ongezouten cynische kritiek en dito commentaar. Over het werk van Waakop werd echter alleen in superlatieven gesproken.

Een ander voorbeeld. Onder het motto kunst verkopen, da's geen kunst startte kunstenaars groep Nieuw Rotterdams Peil (NRP), begin jaren tachtig een zeefdrukproject. 26 kunstenaars vervaardigden een zeefdruk in een oplage van 100 stuks. Deze zeefdrukken werden tegen een gereduceerde prijs op allerlei, voor de presentatie van kunst, niet gebruikelijke plaatsen aangeboden. Zoals bijvoorbeeld in het koopcentrum den Toom-Kralingen (een to(o)meloos goed idee-geef een kunstwerk kado!).

Voor de beeldhouwer Waakop was het de eerste keer dat hij zich in zeefdruktechniek uitdrukte. Op zijn prent was een wolkenlucht te zien, een lage horizon die als een smalle streep was afgebeeld en een strand met rechts in de hoek twee onbezette, kleurig gestreepte ligstoelen. De titel van het werk 'Two empty chairs on a cloudy beach' dekte de lading geheel. De verkoop bij den Toom met zijn tienduizenden winkelende bezoekers per week, verliep voor ons ronduit teleurstellend. Met uitzondering van Waakop. Hij verkocht als eerste zijn gehele oplage uit. Alhoewel ik toen vond dat het in de smaak vallen bij een groot publiek niets met kunst te maken had, fascineerde het me wel. Eerlijk is eerlijk. Waarom had juist deze prent zo'n succes en niet soortgelijk werk van een andere kunstenaar.

Nu, bijna twintig jaar later, denk ik dat het geheim van Tom Waakop Reijers vooral schuilt in het ogenschijnlijke eenvoudige feit dat hij maakt wat hij vindt dat hij moet maken, zonder zich op enigerlei wijze te forceren. Zijn kracht en talent zijn, dat hij daarbij zo dicht bij zich zelf weet te blijven dat je in overdrachtelijke zin zou kunnen zeggen dat hij maakt wie hij is. alles wat Waakop zegt is hij zelf. Niet meer en niet minder. Zijn beelden hebben daardoor een herkenbaarheid, toegankelijkheid en overtuigingskracht die altijd als authentiek, als echt en bijzonder, voelbaar is. Zonder flauwekul, zonder opsmuk en zonder poe ha. En dat wordt door velen gewaardeerd.

Hans Walgenbach, directeur Centrum Beeldende Kunst